Gatunki roślin, które nie wymagają pielęgnacji i które można uprawiać z dala od słońca są nieliczne. Należą do nich rośliny płożące oraz gatunki z ciemnych lasów tropikalnych. Łatwe w uprawie są także sukulenty (aloes, sansewieria, agawa), które potrzebują jednak więcej światła i źle znoszą wilgoć. W trudnych warunkach oświetleniowych nawet najłatwiejsze w uprawie rośliny źle się rozwijają - często warto zastąpić je więc wyglądającymi jak prawdziwe, doskonale wykonanymi roślinami sztucznymi.
Aloesy - niewymagające rośliny doniczkowe o ozdobnych liściach
Szczególnie popularne rośliny domowe, które wyróżnia łatwość uprawy, to różne gatunki aloesów. Najczęściej spotyka się aloesy zwyczajne i aloesy drzewiaste, z którymi poradzą sobie także ogrodniczy nowicjusze. Rośliny te podlewa się rzadko, zwłaszcza zimą, kiedy nadmiar wody im szkodzi. Uchodzą za "bezobsługowe", są więc szczególnie chętnie wybierane w biurach i w mieszkaniach szczególnie zapracowanych lub często wyjeżdżających osób.
Te niewymagające rośliny doniczkowe mają jednak pewną wadę: potrzebują stosunkowo wiele światła, najlepiej w ekspozycji rozproszonej. Należy stawiać je więc przy oknach południowych lub południowo-zachodnich. Aloesami możemy więc cieszyć się w każdych warunkach oświetleniowych tylko wtedy, kiedy wybierzemy sztuczne rośliny. Sztuczny aloes w doniczce jest perfekcyjnie wykonany. Do złudzenia przypomina ozdobne liście naturalnych roślin nie tylko w wyglądzie, ale nawet w dotyku. Ze względu na swoją bujność, jest nawet bardziej efektowny od roślin naturalnych - ma 58 cm wysokości i aż 17 liści.
Sansewieria Zelenica - łatwa w uprawie roślina z grubymi liśćmi w prążki
Sansewieria Zelenica (wężownica) to bardzo łatwy w uprawie sukulent. Sansewierie uchodzą słusznie za rośliny mało wymagające, szkodzi im jednak nadmierna wilgotność i zbyt intensywne światło. Ich dekoracyjne, mieczowate liście są bardzo ostre, przez co mogą być niebezpieczne dla dzieci i zwierząt. W uprawie wężownic konieczne są też płytkie, ale duże donice, co w przypadku posiadania zwierząt domowych wiąże się z problemem częstego wysypywania ziemi.
Jeśli zależy nam na uniknięciu tych problemów, jako ozdobne rośliny na parapet warto wybrać więc sztuczne sansewierie. Ich dodatkową zaletą jest trwałość - sztywne liście naturalnych sansewierii są wprawdzie bardzo atrakcyjne, ale przy tym łamliwe, przez co łatwo o uszkodzenie mechaniczne rośliny. Sztuczne sansewierie tak samo piękne, jak żywe, oferowane są przy tym w eleganckich donicach, które pasują do nowoczesnych, jak i do klasycznych wnętrz.
Jednocześnie stworzyć możemy nietypowe kompozycje z wężownicami, które szczególnie ciekawie prezentują się w dużych grupach - zamiast właściwych dla naturalnych roślin szerokich donic płytkich wybierając smukłe naczynia, w których ich wysokie, mieczowate liście o żółtych brzegach wyglądają jeszcze ciekawiej.
Kaktusy i agawy - najłatwiejsze w uprawie rośliny doniczkowe
Sukulenty są szczególnie łatwe w uprawie - nie są to jednak rośliny niewymagające podlewania. Kaktusy podlewać można tylko raz na dwa tygodnie, przesuszenie kaktusa nie jest jednak rzadkością wśród osób, które "nie mają ręki do kwiatów". Agawy poza zimowym okresem spoczynku podlewamy wprawdzie oszczędnie, ale często, bo kilka razy w tygodniu. Sucholubne rośliny doniczkowe nie potrzebują wiele wody, źle znoszą jednak uprawę na oknach północnych, gdzie niekorzystnie wpływają na ich wzrost chłód i wilgoć - na okna północne przenosimy je tylko zimą, kiedy wchodzą w okres spoczynku.
Nawet najłatwiejsze w uprawie popularne rośliny doniczkowe wymagają więc pewnych zabiegów pielęgnacyjnych, a także wiedzy i umiejętności. Podobnie jak liście aloesów i sansewierii, liście agawy są podatne na nieestetyczne złamania i inne uszkodzenia mechaniczne, często też brązowieją. Rośliny zielone doniczkowe, które nie potrzebują żadnej pielęgnacji, nigdy nie trzeba ich podlewać i które nie niszczą się to jedynie rośliny sztuczne. Pięknym przykładem może być tu niewymagająca konserwacji sztuczna agawa.
Trawy ozdobne - ciekawe rośliny doniczkowe, które nie wymagają wiele światła
Ozdobne trawy rosną wprawdzie na terenach otwartych (stepach, łąkach i sawannach), ze względu na gęstą strukturę kęp liczne gatunki są jednak dobrze przystosowane do zacienienia. Niektóre dekoracyjne trawy sprawdzają się więc jako rośliny doniczkowe w ciemnych wnętrzach. Niestety, w doniczkach nie zawsze można uprawiać najbarwniejsze gatunki. Trawy o różnobarwnych liściach, kolorowe zboża i trawy kwitnące wymagają zawsze słonecznych stanowisk.
W każdych warunkach oświetleniowych w domu i w biurze zastąpi je z powodzeniem sztuczna trawa pampasowa w donicy. Pozwala ona osiągnąć we wnętrzach pełen lekkości i subtelny, ale jednocześnie niezwykły efekt, który wywołują trawy naturalne w nowoczesnych, minimalistycznych ogrodach. Soczyście zielony miskant ma strzeliste liście, trawa pampasowa delikatnie faluje i opada. Należą więc one do najciekawszych roślin doniczkowych wtedy, gdy chcemy wprowadzić do wnętrz geometryczne urozmaicenie i dynamizm - jest to szczególnie ważne właśnie w pomieszczeniach z małą ilością światła.
Bluszcze i rośliny płożące, które preferują cień
Wiele gatunków roślin płożących, które w warunkach naturalnych rosną w zacienieniu, można uprawiać na pozbawionych światła parapetach. Bluszcz w domu wymaga wręcz izolacji od bezpośredniego oddziaływania promieni słonecznych - wybiera się więc je szczególnie chętnie jako rośliny na stronę północną, gdzie światło dociera rzadko.
Bluszcze to bardzo odporne, niewymagające rośliny, są jednak trudne do utrzymania w czystości. Potrzebują też specjalnych donic oraz znacznej wilgotności podłoża. Jeśli wybierzemy sztuczne pnącza, osiągnąć możemy dowolne formy i układy roślinności. Umożliwiają to tak standardowe, jak i stworzone na wymiar wkłady do donic stosowane we wnętrzach, w których pnącza występować mogą razem z innymi gatunkami.
Naturalne pnącza potrzebują podpór, a ich zwisające gałęzie i liście potrafią brudzić parapety i ściany. Duże rośliny płożące potrzebują do wzrostu wiele czasu - dzięki zastosowaniu wkładów do donic oczekiwany efekt osiągnąć można od razu. Możliwa jest także duża różnorodność gatunkowa, nieosiągalna w przypadku tłumiących wzrost innych rodzajów roślinności naturalnych bluszczy.
Wśród wkładów do donic ze sztucznymi roślinami zwracają uwagę wkłady trudnopalne - są one szczególnie chronione także przed promieniami UV, dzięki czemu głęboką zielenią bujnych pnączy można cieszyć się również w miejscach o szczególnie dużym nasłonecznieniu. Mogą to być rośliny na parapet stosowane w miejscach całkowicie różnych od ich naturalnych środowisk.
Inne popularne rośliny mało wymagające pod względem warunków oświetleniowych i pielęgnacji
Inne ciekawe rośliny doniczkowe, których uprawa w domu jest bardzo łatwa, to np. asparagus, kalatea lancetolistna, pieniążek (pilea peperomiowata), figowiec benjamina, fikus pnący, kolokazja, fitonia, fatsja japońska, peperomia, dieffenbachia, skrzydłokwiat i skrytokwiat. Wiele z nich pochodzi z głębokich puszcz lub z tropikalnej dżungli, odporność na brak światła jest więc ich cechą naturalną, konieczną do życia adaptacją. Nie są to przy tym oczywiście rośliny, które mogą żyć w zupełnej ciemności.
Ich wspólną zaletą są duże, dekoracyjne liście, które w ciemnych lasach pozwalają na zdobywanie trudno dostępnego światła. Większość z nich ma jednak pewne wady, a różnorodność wymagań sprawia, że rzadko można uprawiać je w jednej, wspólnej doniczce. Tak np. kalatea potrzebuje znacznej wilgotności i częstego spryskiwania wodą (w przeciwnym wypadku brązowieje) – zatem nie może rosnąć obok nie lubiącego kropel wody na liściach asparagusa. Jeśli zależy nam na zróżnicowanej kompozycji roślinnej, warto wybrać raczej bogatą, urozmaiconą dekorację ze sztucznych cieniolubnych roślin tropikalnych.
Łatwe w uprawie rośliny naturalne a kompozycje ze sztucznych roślin
Prawdziwe rośliny bez słońca to wyłącznie rośliny sztuczne. Wśród roślin występujących w naturze mamy do wyboru tylko stosunkowo niewielką grupę gatunków cieniolubnych. Wiele z nich (np. bluszcze, fatsje) to przy tym rośliny trujące, niebezpieczne dla dzieci i zwierząt. Gatunki uchodzące za łatwe w pielęgnacji także wymagają wiele opieki - sztuczne kompozycje roślinne często są lepszym wyborem. Te spośród naturalnych roślin, które nie wymagają podlewania, zazwyczaj nie mogą być umieszczane na parapetach o ekspozycji północnej. Bardzo często okazuje się więc, że nawet najłatwiejsze w uprawie gatunki lepiej jest zastąpić roślinami sztucznymi.